Wrecsam Ifanc

Pêl-Rwyd

• Mae pêl–rwyd yn cael ei chwarae ar gwrt caled gyda hŵps ar y ddau ben a phêl i’w thaflu, sy’n eithaf mawr, ond ychydig yn llai na phêl–fasged neu bêl–droed
• Mae’n cael ei chwarae gan ddau dîm o saith chwaraewr
• Mae pêl–rwyd yn cael ei chwarae’n bennaf gan fenywod, er bod timau dynion a chymysg yn dod yn fwyfwy poblogaidd
• Nod y gamp yw sgorio trwy saethu’r bêl i mewn i un o’r hŵps
• Y tîm sy’n sgorio’r nifer mwyaf o goliau ar ddiwedd y gêm sy’n ennill
• Mae cwrt pêl–rwyd wedi’i rhannu’n ddau draean
• Mae hanner cylch ar bob pen o’r cwrt, ac o’r hanner cylch hwnnw mae’n rhaid sgorio saethiadau
• Mae’r traeanau’n dangos lle y gall chwaraewyr ym mhob tîm symud
• Mae’r rheolau’n llym ac mae chwaraewyr yn cael eu cosbi os ydyn nhw’n symud y tu allan i’w man penodedig
• Dyw rheolau pêl–rwyd ddim yn caniatáu i chwaraewyr gymryd mwy nag un cam tra bod y bêl yn eu meddiant. Os yw rhywun yn taflu’r bêl atat ti, rhaid i ti beidio â symud, er y gallet droi (gan gadw un troed yn yr unfan) er mwyn dewis rhywun i daflu’r bêl ato
• Ni yw'r bêl yn cael ei ddal gan un chwaraewr am fwy na thri eiliad
• Ni all fownsio’r bêl
• Yr unig ffordd i symud y bêl tuag at y gôl yw ei thaflu i aelod arall o’r tîm
• Gall y chwaraewyr eraill redeg o gwmpas i safleoedd gwell tra bod y bêl gen ti yn dy ddwylo
• Mae pêl–rwyd yn gamp ddi–gyffyrddiad
• Mae hyn ei gwneud yn anodd amddiffyn – rhaid i chwaraewyr fod o leiaf dair troedfedd i ffwrdd i amddiffyn
• Os yw rhywun yn cyffwrdd â chwaraewr, rhoddir y bêl i’r tîm arall
• Gall dynion a menywod gystadlu yn erbyn ei gilydd yn deg oherwydd nad yw rheolau’r gêm yn caniatáu i gryfder dynion fod yn fantais, er y gall taldra dynion fod yn fantais gyda safle saethu goliau
• Gallet gymryd rhan mewn pêl–rwyd yn yr ysgol neu glwb lleol – cysyllta â’r ganolfan chwaraeon lleol am fwy o wybodaeth

A wyddost ti…?

• Pêl–rwyd yw’r gamp fwyaf poblogaidd i fenywod yng Nghymru, o ran niferoedd y bobl sy’n chwarae
• Timau pêl–rwyd gorau’r byd yw Awstralia a Seland Newydd