Wrecsam Ifanc

Ffobias ac Arferion

Ffobia

Mae ffobia yn ofn dwys o sefyllfa neu wrthrych na fyddai’n poeni pobl eraill fel arfer.

Mae yna dros 10 miliwn o bobl yn y DU yn dioddef o ffobia, felly beth bynnag yw dy ffobia di, fe fydd rhywun yn deall.

Mae yna ambell fath o ffobia:

• Ffobiâu penodol e.e. anifail, pryf, germau, pigiadau neu hedfan
• Ffobiâu sefyllfa e.e. tywyllwch, uchder, gofodau wedi’u cau i mewn neu fod ar ben dy hun
• Ffobiâu cymdeithasol e.e. siarad yn gyhoeddus, bwyta o flaen pobl eraill
• Ffobiâu salwch e.e. ynglŷn â mynd yn sâl
• Weithiau mae’n bosib olrhain ffobiâu i brofiad neu ddigwyddiad brawychus yn ystod plentyndod
• Mae modd trin ffobiâu trwy ddefnyddio triniaethau siarad fel cwnsela neu hypnotherapi, ond mae'n bosib y bydd angen triniaeth feddygol ar gyfer ffobiâu mwy difrifol
• Nid salwch yw ffobia, ond fe all beri pyliau o banig sy’n arwain at symptomau corfforol, fel teimlo’n fel llewygu, chwysu a diffyg anadl. Gweler adran Pyliau o Banig am gymorth a chyngor pellach

Arferion

• Mae arferiad yn batrwm cyffredin o ymddygiad sy'n cael ei ailadrodd yn aml
• Gall arferiadau gynnwys cnoi ewinedd, chwarae gyda gwallt neu gracio cygnau’r bysedd
• Bydd arferiadau’n cael eu ffurfio dros amser ac maen nhw'n ddiddrwg ar y cyfan, er ei bod hi’n anodd cael gwared â nhw
• Cyflwr yw Anhwylder Gorfodaeth Obsesiynol (OCD) lle bydd pobl yn meddwl am, a gwneud yr un pethau drosodd a throsodd, a gall hyn fod yn fwy difrifol nag arferiad cyffredin
• Fel arfer, fe fydd yn achosi ymddygiad ailadroddus neu ddefodau (rituals) lle bydd dy ofnau a phryderon yn dod yn obsesiwn
• Ymhlith obsesiynau cyffredin mae germau a baw, a gall hyn arwain at olchi dwylo neu lanhau yn ddefodol
• Y driniaeth gorau ar gyfer OCD ydy therapi i helpu newid ymddygiad
• Os wyt ti'n poeni am ffobia neu anhwylder gorfodaeth obsesiynol, mae'n syniad da siarad â rhywun a mynd i weld y Meddyg Teulu i gael cyngor ar driniaeth. Mae’n bosib trin y ddau beth gyda'r gefnogaeth gywir